از جمله مهارت برایب تشکیل خانواده 1- احراز شرایط اولیه برای ازدواج است . اولین موضوعی که در زمینه سازی ازدواج از شرایط ازدواج موفق به شمار می آید کسب اطلاعات لازم برای ازدواج است گاه به دلیل عدم اطلاع از برخی قوانین و مسا یل انسان دچار سردرگمی و مشکلات بغرنج می شود .  

روشهای حصول اطلاعات اولیه 1- مطالعه کتاب و مقالات در این زمینه 2- سی دی 3- مشاوره با افراد خبره و کارشناس

نوع اطلاعات 1- تفاوتهای زن و مرد ( شناخت شخصیت زن و مرد ) 2- وظایف و تکالیف زن و مرد  3- آداب و رسوم ازدواج

مساله بعدی شرایط لازم برای ازدواج  می باشد هر چند مشکلات اقتصادی از اهم موانع بر سر راه ازدواج جوانان است اما در برابر مشکلات فرهنگی بسیار ناچیز و ساده است . در قرآن کریم در مبحث ازدواج در سوره قصص از اصطلاح بلوغ اشد استفاده شده ، بلوغ اشد صرفا بلوغ جنسی نیست هر چند بلوغ جنسی شرط لازم برای بلوغ اشد است و هنگامی بلوغ ، به تعبیر قرآن بلوغ اشد می شود که فرد به حدی از بلوغ روانی و عقلی نیز رسیده باشد بلوغ اشد مجموعه ای از بلوغ های جنسی ، روانی ، اجتماعی و عقلی است که هر یک شاخص مخصوص خود دارند بطور مثال شاخص بلوغ جنسی رشد قوه ی غریزه جنسی است اولین نیاز ضروری و شرایط ورود به مرحله ی ازدواج به ویژه برای جوانان پسر بلوغ عقلانی است . بلوغ عقلی با توانمندی روحی و فکری و احساس مسئولیت کردن و بزرگ منشی سرو کار دارد. یکی از مشکلات عمده ای که اکثر زوج های جوان با آن دست و پنجه نرم می کنند نداشتن بلوغ فرهنگی است.

تصور اینکه هرچه تحصیلات بالاتر باشد بلوغ فرهنگی فرد بیشتر است تصور غلطی است تحصیلات در بلوغ فرهنگی فرد اثر گذار و لازم است اما کافی نیست . بسیاری از آداب و رسوم غلط و آسیب های خانوادگی و اجتماعی والدین و خود فرد شاید راه رسیدن به بلوغ فرهنگی را دشوار کند اما مانع رسیدن فرد به بلوغ فرهنگی نمی شود و حتی می تواند برای تشخیص بهتر و درست تر کمک کند . باید بتوانیم فرهنگ اجتماعی که در آن زیست می کنیم را بشناسیم ، تجزیه و تحلیل کنیم و به آنچه با شرع و عرف عقلانی مطابقت دارد عمل نماییم ، این یعنی بلوغ فرهنگی اجتماعی .

بهترین نتیجه ی رسیدن به بلوغ فرهنگی دوری گزیدن از صفات اخلاقی منفی از جمله بد زبانی ، کج خلقی ، کینه توزی ، بی ادبی ، بی انظباطی ، هرزگی و روی آوردن صفات اخلاقی مثبت از جمله انعطاف پذیری ، حق پذیری ،حسن ظن و… می باشد .

مورد دیگر از مهارتهای تشکیل خانواده معیارهای انتخاب همسر می باشد اغلب ازدواجهای ناموفق از آنجا ناشی می شود که دقت کافی در ملاک و معیارها ی انتخاب صورت نگرفته است در این مورد باید به یک سوال پاسخ دهیم که هدف ما از ازدواج چیست ؟

اگر فلسفه ی ازدواج برای ما مشخص شد معیارهای ما برای انتخاب همسر همان معیاری می شود که ما را به آن مقصود نزدیک می سازد و معیارهایی که با مقصود ما از ازدواج ارتباط ندارد از فهرست ملاک و معیارها حذف می شود .

جوان باید بداند که هرچه ملاک ها را متفاوت و متنوع کند و انتظارات خود را افزایش دهد به نتیجه ی درستی نمی رسد . قرآن کریم فلسفه ی ازدواج را برای ما روشن کرده است قرآن مارا از سردر گمی در این خصوص رهایی می بخشد و آن فلسفه یک جمله بیشتر نیست ” لتسکنوا الیها  ” ازدواج فقط یک هدف را دنبال می کند و آن آرامش و تسکین آدمی است تمام ملاک و معیارهایی که جوان برای خود فهرست کرده باید خرج این هدف شود که شما را به آرامش برساند هر معیاری که آرامش بیش تر را برای شما تضمین کند باید بیشتر مورد توجه قرار گیرد و باید اولویت را به آن معیار بدهد و هر معیاری که با آرامش شما در تناقض بود باید حذف شود ، باید تمام معیارها را از این دریچه نگریست یعنی خصوصیات روحی ، فکری ، جسمی ، اخلاقی ، اجتماعی ، اعتقادی و خانوادگی را از دریچه ی آرامش نگریست .

اصل اساسی در ازدواج مساله کفویت یا همان همتایی و برابری با یکدیگر است اصلی ترین مساله که در ازدواج موجب آرامش آدمی می شود اصل همتایی است و مهم ترین و اصلی ترین مساله در کفویت ایمان است . زیرا مومن کفو مومن است .

برای اینکه انسان انتخاب درستی داشته باشد و برای پیدا کردن مکمل زندگی اول از همه شناخت روحیات و خلق و خوی خود شروع کرد در خود شناسی با خودمان صادق باشیم ابعاد خودشناسی شامل 1- اعتقادی و مذهبی 2- اخلاقی 3- ظاهری 4- اوقات فراغت 5- فرهنگی 6- اقتصادی 7- خانواده 8- اجتماعی و قوت تحصیلی

همسر ماتا خودش به نقطه ای آرامش نرسیده باشد نمی تواند  ما را به آرامش برساند اینجاست که موضوع ایمان معنا پیدا می کند اغلب اشتباهی که بین جوانان صورت می گیرد ایمان را با تدین ظاهری برابر می دانند برخی افراد فقط ظاهری متدین و متشرع دارند ،  در گرفتاریها ردر رفتار و گفتار می توان ایمان فرد را سنجید برای شناسایی میزان ایمان و آرامش افراد ، مساله سوء ظن در جامعه ملاک و معیار خوبی است ” الظانین بالله ظن السوء داءره السوء” سوره فتح ، کسانی که به خداوند بد گمان هستند حوادث بد زمانه برای آنهاست ، اگر دقایقی را با کسی سخن بگویید میزان ایمان خود را نشان می دهد . حداقل یک یا دو جلسه قبل از ازدواج دختر و پسر با هم صحبت کنند که مساله حسن ظن یا سوء ظن به خدا از لابلای حرفهایش پیدا می شود .

بهترین انتخاب کدام انتخاب است ؟

بهترین انتخاب ، انتخابی است که صرفا بر اساس احساسات و علاقه ی زود گذر نباشد ، همه جانبه باشد ، همراهی و پشتیبانی خانواده را با خود داشته باشد . در حال اضطرار و توام با عجله نباشد ، هیچ جبر بیرونی و درونی در آن نباشد ، بی اختیار نباشد ، با نگاه به آینده باشد ، به وسواس نیفتد و در آن عقل حرف اول را بزند و دل حرف آخر را تا آرامش بخش انسان باشد .

بهترین انتخاب وقتی است که انسان هم خوب انتخاب کند ، هم خوب انتخاب شود ، لذا صادقانه بگوید و نشان دهد و عاقلانه بشنود و ببیند . هم فرد را در نظر بگیرد و هم خانواده و فرهنگ او را . به دیدگاه خود اکتفا نکند و از دیگران کمک بگیرد ، ولی نهایتا خود تصمیم بگیرد .

بهترین انتخاب در سنی است که انسان شور و شوق ازدواجش قوی و در عین حال به پختگی اولیه ی عقلانی یعنی رشد اجتماعی لازم رسیده باشد . در عین حال هنوز کاملا شخصیتش شکل نگرفته باشد تا با سازگاری و انعطاف پذیری دو طرف با هم شکل بگیرند .

بهترین انتخاب ، با انتخاب بهترین فرق دارد . بهترین انتخاب متناسب ترین انتخاب است . انتخاب کسی است که با انسان هم جهت و در عین حال مکمل باشد و این وقتی شدنی است که انسان به یک خودشناسی دقیق از خود بپردازد ، خود واقعی و ایده آل خود را بشناسد و بین آنچه که هست و آنچه که دوست دارد تشخیص دهد و تفاوت بگذارد . خود را از لحاظ اعتقادی ، اخلاقی ، سلیقه ای ، فرهنگی ، خانوادگی ، اجتماعی ، هوشی و خصلتهای شخصیتی اعم از درون گرا و برون گرا بودن شناسایی کند و بر اساس محدودیتهایی که دارد و نقاط ضعف و قوتش به دنبال کسی باشد که او این محدودیتها را بپذیرد و لااقل در بخش هایی که برای او خیلی مهم است ، هم جهت و در قسمتهایی که در خود ضعفی احساس می کند مکمل باشد .   

                                                               گرد آورنده مرضیه رحیمی