عنوان:بررسی رشد و شکوفایی تفکر شیعی  در زمان امام صادق(ع)

استاد راهنما:سرکا خانم شهربانو ستوده

استاد داور: حجت الاسلام والمسلمین جناب آقای یدالله صفری

پژوهشگر:رقیه دشتی

شیعه کسی است که با رهنمودهای رسول الله به لزوم رهبری و امامت و خلافت بلافصل حضرت علی -علیه السلام- معتقد باشد، این تعریف جامع ابعاد سه گانه ی تشیع (اعتقادی،سیاسی،تشیع در دوستی اهل بیت)می باشد.پس از جریان سقیفه تشیع از نظر تاریخی ،اصول عقاید ،فقه ،حدیث ،تفسیر و سایر معارف اسلامی از پیروان خلافت(اهل سنت)جدا شدند وخط سیر فکری و فرهنگی آنان به شکل دیگری رقم خورد،چرا که آنان تمام معارف اسلامی را ازسرچشمه ی اصلی علوم و معارف اسلامی (رسول الله و امامان - علیهم السلام-)در یافت می نمودند.این خط فکری و فرهنگی همان تفکر شیعه است،که در گذر از تنگناهای تاریخی دستخوش دگرگونی های فراوان شده است، از آنجا که بررسی تمام این دوره های تاریخی دراین تحقیق امکان پذیر نیست، بنابراین رشد و بالندگی تفکر شیعه در ابعاد مختلف سیاسی،عقیدتی و علمی درزمان امامت امام صادق - علیه السلام- مورد بررسی قرار می گیرد.باید توجه کرد که شیعیان مسئله ی جانشینی را بعد از رسول الله منوط به انتخاب خدا و آن را حق مسلم علی -علیه السلام- می دانند،با این حال شیعه با امام صادق - علیه السلام- و مکتب شیعه با عنوان مکتب جعفری شناخته شده است. اهمیت این مسئله،محقق را بر آن داشته است تا این موضوع را مورد بحث و بررسی قرار دهد.هدف از این تحقیق بررسی تأثیر فعالیت های امام صادق- علیه السلام- بر رشد و بالندگی فرهنگ و تفکر شیعه می باشد .این تحقیق با روش کتابخانه ای وتوصیفی انجام شده است.تحقیق فوق شامل سه فصل است.فصل اول آن ،کلیات است.فصل دوم دربردارنده ی مباحث مربوط به گسترش تفکرشیعه قبل ازامام صادق - علیه السلام- می باشد.دراین فصل تلاش علی- علیه السلام- برای برقراری عدالت اقتصادی بعد از رسیدن به حکومت ،علل صلح امام حسن - علیه السلام-،اهداف و انگیزه های قیام عاشورا،دلایل مبارزات پوششی امام سجاد - علیه السلام-، مبارزات مسلحانه و غیر مسلحانه و تلاش امام باقر - علیه السلام- برای زمینه سازی دانشگاه فقهی جعفری وتأثیر تمام این فعالیت ها بر شکوفایی  اندیشه های شیعه موردبررسی قرارگرفته است.در فصل سوم مباحث مربوط به فعالیت های سیاسی،عقیدتی و علمی امام صادق - علیه السلام- و نقش مهم آن در رشدو بالندگی فرهنگ و اندیشه های شیعه مورد بررسی قرار گرفته است.بایداذعان داشت که اگر فعالیت های آن حضرت درابعاد مختلف نبود تفکر و اندیشه های شیعه در عصر اختناق حاکم بر جامعه ی اسلامی وتلاش سردمداران حکومت در به انزوا کشاندن ائمه ی اطهار- علیهم السلام-،به دست فراموشی سپرده می شد و ازشیعه چیزی جز نامی باقی نمی ماند.براثر مجاهدت های آن حضرت در راه احیای فرهنگ اصیل شیعه بود که ایشان رامؤسس شیعه ی جعفری نامیدند و مذهب شیعه به مذهب جعفری و فقه آن به فقه جعفری شناخته شد. 

عنوان:آداب(اخلاق) وآفات طلبگی

استاد راهنما:حجت الاسلام والمسلمین جناب آقای دکتر بهزاد

استاد داور: حجت الاسلام والمسلمین جناب آقای یدالله صفری

پژوهشگر:سیده نرگس محمدی

علم وعالم جایگاه بسیار ویژه ای در اسلام دارد.باتوجه به روایات در این مورد،عالمان دین، میراث داران انبیاء هستند.طلاب علوم دینی که با هدف سربازی امام زمان(عج)پادراین عرصه گذاشته اند،باید با هویت صنفی خود آشنا شده ،با بصیرت وارداین وادی مقدس شوند.پیامبران الهی حامل سه مسولیت بزرگ بودند:دریافت پیام خدا(نبوت)،انتقال این پیام به مردم(رسالت،ابلاغ)،اجرا و تحقق بخشیدن به آن محتوا در سطح جامعه(امامت وولایت).با توجه به آیه122سوره ی توبه ،گروه معینی از مومنان از حکم وجوب جهاد و حرکت به سوی جبهه جنگ استثنا شدند تا3هدف بزرگ را پی گیری کنند (فهم عمیق دین ودریافت پیام وحی از منابع دینی، بازگشت به میان مردم، انذار و هشدار آنها و ابلاغ پیام دین،تلاش برای تحقق آرمانهای دینی). شجره نامه ی صنفی روحانیت،ازمسیرعالمان ربانی دوره غیبت به امام معصوم و از طریق آنها به پیامبران الهی می رسد.طلبه و روحانیت قابل تفکیک از هم نیستند ،طلبگی فصل اول حیات روحانی است و روحانیت امتداد طلبگی. طلبه کسی است که  عمده زمان و توان خود را صرف رسالتهای نهاد روحانیت می کند . هر طلبه در کنار تعلق به نهاد روحانیت لازم است سه وصف را داشته باشد؛تفقه ودین شناسی،تزکیه وایفای نقش اجتماعی.هر طلبه ای در کنار تحصیل علم باید به اصلاح و تزکیه نفس بپردازد،رعایت زی طلبگی(آداب و اخلاق )بر هر طلبه ای لازم بلکه واجب است. لذا اولین گام در آداب طلبگی تهذیب نفس می باشد چرا که عالمی که تهذیب نفس نداشته باشد هیچ تاثیری در کلامش نخواهد بود .طبق فرموده امام خمینی (ره)تعیین استاد اخلاق در جهت تربیت طلبه امری لازم میباشد . توجه به موارد دیگر از جمله دوری از گناه ،اخلاص درنیت،عبادت وشب زنده داری،ادب در برابر علما ء و والدین،تواضع وساده زیستی…از مصادیق زی طلبگی بوده و بر هر طلبه ای لازم است علاوه بر رعایت موارد فوق از موارد زیر اجتناب کند ؛کبر و غرور،خوب درس نخواندن ،نداشتن هم مباحث قوی،بد اخلاقی و…نمونه های فوق به عنوان آفت های علمی و اخلاقی طلبه می باشد . امام خمینی (ره)دررهنمود های خود به برخی از این آفت ها اشاره کرده است .تعابیری چون خطر،نگرانی،دغدغه وامثال اینها در جهت نشان دادن اهمیت اجتناب طلاب و روحانیون از این موارد می باشد. از جمله بیانات ایشان لزوم توجه طلاب به ساده زیستی می باشد و همچنین ایشان خروج روحانیت از زی طلبگی را شکست روحانیت دانسته و شکست روحانیت را شکست اسلام می دانند.    

موضوع : بررسی اعجاز قرآن در علوم تغذیه

استاد راهنما : حجت الاسلام والمسلمین محمد رحیمی

استاد داور : حجت الاسلام والمسلمین فرج بهزاد

تهیه و تنظیم : زهرا بهزاد وکیل آباد

      خداوند متعال در آیه 70 سوره مبارکه اسراء یکی از علت های تکریم انسان را روزی نمودن غذای پاک به او می داند .«وَلَقَد کَرَّمنا بَنی ادَمَ وَ حَمَلناهُم فی البَرِّ وَالبَحرِوَرَزَقناهُم مِنَ الطَّیِّباتِ وَ فَضَّلناهُم علی کَثیرِِ مِمَّن خَلَقنا تَفضیلا »

      هدف آفرینش جن و انس عبادت خدای متعال است. مومنین باید خوب بخورند و شکرگزاری کنند و خدا را عبادت نمایند. خوب خوردن و شکر گزاری کردن قسمتی از عبادت است. غذا برای مومن وسیله نیرو یافتن برای طاعت و عبادت پروردگارش می باشد و به همین دلیل است که در آیه 51 سوره مومنون دستور به خوردن و انجام عمل صالح در کنار یکدیگر آمده است :«کُلُوامِنَ الطَّیَِباتِ وَاعمَلُوا صالِحاََ»

     قرآن کریم به عنوان برنامه زندگی یک مسلمان، حاوی برنامه غذایی کامل و مشتمل بر همه انواع خوردنی ها اعم از فراورده های گیاهی و حیوانی می باشد.درتنظیم این برنامه وکنارهم قرار گرفتن بعضی از موادغذایی به صورت خاص به اموری توجه شده است که بعد از سال های متمادی علت علمی آن کشف و به اثبات رسیده است. این برنامه مارا از خوردنی هایی نهی کرده است که تاثیر سوء اخلاقی و فیزیولوژیکی آن ها بر روح و جسم انسان ثابت شده است.

     قرآن حاوی دستورات کوتاه،اما ژرف بهداشتی در مورد خوردن و آشامیدن است که با رعایت آن سلامت جسم و روح تضمین می شود.

• عنوان:آثار دنیوی نماز

استاد راهنما: سرکار خانم فاطمه مجد

استاد داور: حجت السلام والمسلمین آقای نظری

پژوهشگر: رویا نژاددادگر

 نماز همراه با مقدمات واجزاء وافعالش دارای آثار فراوانی می باشد .وضو گرد وغبار ومیکروب هایی که بر سر وصورت می نشیند را می زداید. هم چنین باعث نظافت،پاکی،آمادگی جسمی وکسب نشاط در عبادت می شود. به خاطر((ارگاسم)) تعادل بین اعصاب سمپاتیک و پاراسمپاتیک در سراسر بدن به هم مى خوردو تنها تماس آب با بدن این تعادل را بر می گرداند لذا بعد از آمیزش جنسی دستور به غسل شده است. افعال وحرکات نماز نوعی ورزش است که تحریک همه ی عضلات ومفاصل بدن،تقویت قلب وگردش خون،بهبود فعالیت های مغزی و…به دنبال دارد. نماز خواندن وانجام عبادت برای نمازگزار آرامش روانی پدید می آورد ودل مومن را امنیت وآرامش می بخشد.انسان در نماز در  حال ذکر است یعنی یاد،و دیگر جایی برای فراموشی باقی نمی ماند و این درس تمرین هوشیاری و دور ماندن از سهو و غفلت است.نماز موجب دوری نمازگزار از فحشا ومنکر می شود ومیزان دوری نمازگزار از زشتی­ها، به اندازه درک او از نماز است نه به مقدار زیادی ظاهر آن.  نماز، آن گاه که با حال و حضور و آداب، گزارده شود روح آدمی را با نیازمندی ذاتیش آشنا می سازد، و باعث از بین رفتن کبر می شود.  فرد نمازگزار دارای احساس مسئولیتی است که به او کمک می کند تا حقوق دیگران را رعایت کند، این حقوق علاوه بر بعد مادی، در بردارنده بعد معنوی مانند احترام به افراد، ابراز محبت و عاطفه، سازگاری با دیگران و… نیز می باشد.در قرآن بین نماز و انفاق همراهی و نزدیکی است.انفاق عاملی در جهت پر کردن شکاف ها و فاصله های اقتصادی و دست گیری از محرومان است.  دقّت در الفاظ و عبارات نماز، گویای این واقعیت است که نماز با همه­ی اهمیّت دینی و نقش بسیار بالای سازندگی­اش، زمانی به نقطه­ی اوج مقبولیّت دینی و کمال بخشی انسان می رسد که انگیزه جمع گرایی و هم بستگی اجتماعی در نمازگزاران وجود داشته باشد.