کمال اعتکاف آن است که انسان، عقل و دل و دیگر اعضای بدنش را تنها به اعمال صالح متوجه سازد معتکف باید فکر و جان خود را با مراقبه به خوبی کنترل کند و از چیزهایی که روزه دار باید از آن بپرهیزد، کاملا خودداری نماید؛ بلکه دقت و مراقبه­ی، معتکف باید به مراتب بیشتر از روزه دار باشد؛ زیرا او هم روزه دار است و هم معتکف. او با خداری خود عهد کند که با تمام وجود به او روی آورد و روی گردانی و غفلت از او را کنار نهد.